Osechi - Mâm cỗ Tết truyền thống Nhật Bản

Cũng như những quốc gia khác, Tết Nhật Bản là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Nhật. Người dân ở xứ phù tang thường quây quần bên nhau chuẩn bị những món ăn truyền thống độc đáo để cầu may cho một năm mới. Dưới đây là bí mật về Osechi - mâm cỗ tết truyền thống của người dân Nhật Bản.

>>> Xem thêm : Sự khác biệt giữa Tết Nguyên đán Việt Nam với Tết Nhật Bản

1. Osechi là gì?

Osechi là chính là mâm cỗ tết truyền thống của người Nhật Bản mà tất cả người Nhật phải dùng vào ngày đầu năm mới. Trong tiếng Nhật Osechi-ryōri (御節料理 hay お節料理) là bữa ăn mừng Tết Nhật Bản có nguồn gốc từ thời Heian (794-1185).

Món ăn truyền thống của Nhật bản vào dịp tết

So với các bữa ăn khác Osechi khác biệt ở chính cách trình baỳ của nó. Thức ăn được đựng vào một tráp sơn rất đẹp có nhiều ngăn có tên gọi là Jūbako (重箱) khá giống với các hộp cơm bento. Mỗi món ăn được đựng trong hộp sẽ có ý nghĩa cầu phúc, chúc mọi người gặp may mắn trong năm mới hay đơn giản chỉ là “sống sót” qua những ngày đầu năm mới khi các cửa hàng khắp nước Nhật đã đóng cửa

Ngày xưa, Osechi chỉ có một vài món, nhưng Osechi ngày nay có tới vài chục món khác nhau, thể hiện một cuộc sống viên mãn trong năm mới.

Lịch sử của Osechi - Mâm cỗ tết truyền thống xứ phù tang

Tết Nhật Bản là một trong năm dịp lễ hội (節句 sekku) đặc biệt của người Nhật, đánh dấu sự bắt đầu của năm mới. Theo truyền thống, trong suốt ba ngày đầu năm mới, phụ nữ Nhật sẽ không nấu nướng vì vậy họ phải chuẩn bị các hộp cơm Osechi trước tết.

Vào những thời kỳ xa xưa hơn, osechi chỉ gồm có nimono, rau luộc trong nước tương, đường hoặc rượu mirin. Tuy nhiên, ngày nay người Nhật đã đa dạng các món ăn,  vì thế mà số lượng món ăn trong bữa osechi tăng dần lên. Ngoài các món ăn truyền thống họ còn thêm vào các món ăn phương tây "osechi Tây Phương" (西洋お節 seiyō-osechi) hay các món ăn Trung Quốc "osechi Trung 
Hoa" (中華風お節 chūkafū osechi).

Lịch sử mâm cỗ truyền thống Nhật Bản

2. Osechi -"Hạnh phúc chồng hạnh phúc"

Mâm cỗ tết truyền thống của người Nhật Osechi khá đặc biệt khi các món ăn được đặt trong hộp và xếp chồng lên nhau. Hộp đựng “Jubako” có bề ngoài sang trọng được trang trí bằng những họa tiết truyền thống. Ngoài hộp vuông truyền thống còn có Jubako hình tròn, hình bát giác với chất liệu gỗ nhẹ, sáng màu và giá thành thấp hơn.

Tùy vào từng địa phương và mỗi gia đình khác nhau mà các món ăn, cách sắp xếp và số tầng trong Osechi sẽ khác nhau. Về cơ bản, Osechi sẽ có 4 khay chồng lên nhau, và mang những ý nghĩa rất đặc biệ, xếp theo thứ tự từ trên xuống, bao gồm:
Ichi no Ju (一の重)

Tầng 1 đây như một lời chúc phúc đầu năm, gồm những món ăn mang ý nghĩa tốt lành, dùng để nhắm rượu như Kuromame, Kazunoko, Tazukuri,…
Ni no Ju (二の重)

Tầng thứ 2 nổi bật với các món có vị ngòn ngọt mà cả người lớn lẫn trẻ con đều thích như Kobumaki, Kurikinton, Datemaki,…
San no Ju (三の重)

Tầng thứ 3 có tên gọi là “Hạnh phúc từ biển” bởi các món ăn khay naỳ chủ yếu là các món nướng với nguyên liệu thủy hải sản như tôm, cá,…
Yo no Ju (与の重)

Tầng thứ 4 với hương vị “Hạnh phúc từ núi” với những món kho từ nguyên liệu rau củ như củ sen, nấm, cà rốt, rễ cây ngưu bàng,…

>>> Sự khởi đầu năm mới ở Nhật Bản như thế nào?

3. Một số món ăn cơ bản trong Osechi và ý nghĩa của chúng

Kuromame

Kurimame chính là món đậu nành đen ninh ngọt, nhìn đơn giản nhưng đâu là món ăn có cách chế biến cầu kì và tốn nhiều thời gian. “Mame” trong tiếng Nhật có nghĩa là “siêng năng, cần cù” món ăn này như là lời cầu mong sức khỏe tốt và làm việc, học hành chăm chỉ trong năm mới.

Kazunoko

Kazunoko là trứng cá trích nấu với rượu và nước tương nhạt với ý nghĩa mong muốn con đàn cháu đống qua nhiều thế hệ.

Ebi

Trong quan niệm người Nhật, tôm được xem là biểu tượng của sự trường thọ. Đây là món ăn mong ước sống thọ đến lúc râu dài, lưng cong như tôm.

Tazukuri (Gomame)

Ăn món cá cơm rim ngọt trong ngày tết sẽ mang ý nghĩa cầu xin một mùa gặt bội thu.

Datemaki

Datemaki, một loại trứng cuộn ngọt của người Nhật được làm từ trứng trộn với một nguyên liệu gọi là hanpen (bánh cá). Vì món này trông giống các cuộn giấy, nên có ý nghĩa phát triển văn hóa và học vấn.

Kurikinton

Kurikinton chính là món ngọt với nguyên liệu là khoai lang nghiền và hạt dẻ. Món ăn này có nghĩa đen là “bánh bao ngọt được làm từ hạt dẻ” là lời cầu xin một năm sung túc, tài chính thịnh vượng.

Kobumaki

Kobumaki là rong biển cuộn rim ngọt với nhân bên trong đa dạng như cá ngừ, cá hồi, thịt gà,... món ăn này gửi đến Thần linh mong ước một năm mới gặp nhiều niềm vui.

Kamaboko

Chả cá Nhật màu hồng và trắng. Màu đỏ được tin là giúp ngăn chặn các linh hồn độc ác, trong khi màu trắng đại diện cho sự trong sáng, món ăn là biểu tượng cho "Niềm hân hoan". Ngoaì ra, hình kamaboro nhìn tương tự như mặt trời mọc lúc bình minh đại diện cho bình minh đầu tiên của năm mới.  

Onishime

Onishime chính là món kho với nguyên liệu là củ sen, cà rốt, rễ cây ngưu bàng,... Trong đó Củ sen tượng trưng cho sự thông thái, eễ cây ngưu bàng thể hiện mong muốn một sức khỏe tốt.

Ngoài ra còn có Sushi, bánh mochi,...

4. Mua Osechi ở đâu?

Osechi chỉ được tìm thấy ở Nhật vào những ngày đầu năm mới và không được sử dụng trong những tháng còn lại. Nếu không tự chuẩn bị được bạn hoàn toàn có thể mua Osechi tại các siêu thị hay cửa hàng bách hóa ở địa phương.

Giá của một hộp Osechi thường dao động khoảng dưới 10.000 Yên đủ cho vài người ăn trong ít nhất 3 ngày, những hộp  Osechi cao cấp hơn có thể gấp mười lần giá của những phần thông thường. Những món Osechi cao cấp là những sản phẩm có hạn và được chuẩn bị bởi các đầu bếp nổi tiếng.

Bạn hãy trải nghiệm nét văn hóa đặc biệt này tại xứ sở hoa anh đào xinh đẹp khi đi du học hay du lịch Nhật Bản nhé.

Chúc bạn năm mới vạn sự như ý.

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share